Τί είναι η άνοια;

Σε αυτή την ανάρτηση θα ήθελα να αναφερθώ στον παππού μου.Οι γονείς μου μού λένε ότι ο παππούς μου τώρα τελευταία κάνει περίεργα πράγματα, όπως το να βγει έξω με πυτζάμες και από πάνω ένα παλτό αντί να βάλει ρούχα και μια φορά μπέρδεψε τον πατέρα μου με τον αδερφό του(που έχει πεθάνει εδώ και χρόνια).Οι γονείς μου επίσης μου είπαν ότι πάσχει από άνοια ή κάτι τέτοιο.Εγώ πάντως όταν τον συνάντησα μου φάνηκε μια χαρά και έκανε πλάκες ως συνήθως.Έτσι αποφάσισα να βάλω μια ανάρτηση σχετικά με την άνοια και αυτές τις νόσους.

Τι είναι η άνοια;

Διαταραχές-Καταστάσεις - Τρίτη ηλικία

Άνοια είναι ένας  όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει τα συμπτώματα μιας μεγάλης ομάδας ασθενειών που προκαλούν σταδιακή παρακμή στη λειτουργία ενός ατόμου. Είναι ένας γενικός όρος που χρησιμοποιείται για να περιγράψει την απώλεια της μνήμης, διανοητικότητας, λογικής, κοινωνικότητας και αυτών που θεωρούνται φυσιολογικές συναισθηματικές αντιδράσεις.

Ποια άτομα προσβάλλονται από άνοια;

Τα περισσότερα άτομα με άνοια είναι προχωρημένης ηλικίας, αλλά είναι σημαντικό να θυμάστε ότι τα περισσότερα ηλικιωμένα άτομα δεν παθαίνουν άνοια. Δεν αποτελεί μια φυσιολογική εξέλιξη των γηρατειών. Άνοια μπορεί να συμβεί σε οποιοδήποτε άτομο, αλλά είναι συνηθέστερο μετά την ηλικία των 65 χρονών. Άτομα στα σαράντα και στα πενήντα τους μπορεί επίσης να πάσχουν από άνοια.

Υπάρχουν πολλές διαφορετικές μορφές άνοιας και η καθεμία έχει τις δικές της αιτίες. Μερικές απ' τις συνηθέστερες μορφές άνοιας είναι:

Νόσος Αλτσχάιμερ

Η νόσος Αλτσχάιμερ είναι η συνηθέστερη μορφή άνοιας και αποτελεί το 50% έως 70% όλων των περιπτώσεων. Είναι σταδιακή εκφυλιστική ασθένεια που προσβάλει τον εγκέφαλο. Καθώς τα κύτταρα του εγκεφάλου συρρικνώνονται ή εξαφανίζονται, μη φυσιολογικό υλικό συγκεντρώνεται ως "μάζα" στο κέντρο των εγκεφαλικών κυττάρων και "πλάκες" έξω απ' τα εγκεφαλικά κύτταρα. Αυτά παρεμποδίζουν τα μηνύματα μέσα στον εγκέφαλο, προκαλώντας βλάβη στις συνδέσεις μεταξύ των εγκεφαλικών κυττάρων. Τα εγκεφαλικά κύτταρα τελικά πεθαίνουν και αυτό σημαίνει ότι το άτομο δεν μπορεί να θυμηθεί ή να αφομοιώσει πληροφορίες. Καθώς η νόσος Αλτσχάιμερ επηρεάζει την κάθε περιοχή του εγκεφάλου, ορισμένες λειτουργίες ή ικανότητες χάνονται.

Αγγειακή άνοια

Αγγειακή άνοια είναι ένα γενικός όρος άνοιας που σχετίζεται με προβλήματα κυκλοφορίας του αίματος προς τον εγκέφαλο και είναι η δεύτερη συνηθέστερη μορφή άνοιας. Υπάρχουν ορισμένες μορφές αγγειακής άνοιας. Δύο απ' τις πιο συνήθεις μορφές είναι η πολυεμφρακτική άνοια και η Νόσος Μπίνσβαγκνερ.Η πολυεμφρακτική άνοια προκαλείται οπό πολλαπλά ελαφρά εγκεφαλικά επεισόδια, που λέγονται μίνι εγκεφαλικά ή αιφνίδια ισχαιμικά επεισόδια και είναι πιθανόν η συνηθέστερη μορφή Αγγειακής Άνοιας. Η νόσος Μπίνσβαγκνερ (γνωστή επίσης και ως Υποφλοιώδης αγγειακή άνοια) σχετίζεται με συμφορητικές αλλαγές του εγκεφάλου. Προκαλείται ίσιο την υψηλή πίεση, σκλήρυνση των αρτηριών και ανεπαρκή κυκλοφορία του αίματος. Η αγγειακή άνοια μπορεί να παρομοιάζει με τη νόσο Αλτσχάιμερ κι ένας συνδυασμός νόσου Αλτσχσιμερ και Αγγειακής Άνοιας μπορεί να συμβεί σε μερικά άτομα.

Νόσος Πάρκινσον

Η νόσος Πάρκινσον είναι μια εκφυλιστική διαταραχή του κεντρικού νευρικού συστήματος (εγκέφαλος), που χαρακτηρίζεται από τρεμούλιασμα, ακαμψία των άκρων και αρθρώσεων, δυσχέρειες στην ομιλία και δυσκινησία (δυσκολία στην έναρξη σωματικών κινήσεων). Στα αργότερα στάδια της νόσου μερικά άτομα μπορεί να παρουσιάσουν άνοια. Τα φάρμακα μπορεί να βελτιώσουν τα σωματικά συμπτώματα, αλλά μπορεί να έχουν παρενέργειες όπως ψευδαισθήσεις, παραισθήσεις, προσωρινή επιδείνωση της σύγχυσης και των μη φυσιολογικών κινήσεων.

Άνοια με Λιούη σώματα

 Η άνοια με Λιούη σώματα προκαλείται από τον εκφυλισμό και καταστροφή νευρικών κυττάρων του εγκεφάλου. Το όνομα προέρχεται από την παρουσία ανώμαλων σφαιρικών σωματιδίων, που λέγονται Λιούη σώματα, που αναπτύσσονται μέσα στα νευρικά κύτταρα. Πιστεύεται ότι αυτά συνεισφέρουν στην καταστροφή των εγκεφαλικών κυττάρων.

Τα άτομα που έχουν άνοια με Λιούη σώματα τείνουν να βλέπουν πράγματα (οπτικές ψευδαισθήσεις), να παθαίνουν δυσκαμψία ή τρεμούλιασμα (παρκισιονισμός) και η πάθηση τους τείνει να διακυμαίνεται αρκετά γρήγορα, συχνά απ' τη μια ώρα στην άλλη ή απ' τη μια μέρα στην άλλη. Αυτά τα συμπτώματα μας επιτρέπουν να την ξεχωρίζουμε από την νόσο Αλτσχάιμερ. Η άνοια με Λιούη σώματα μερικές φορές επανεμφανίζεται μαζί με τη Νόσο Αλτσχάιμερ ή και Αγγειακή Άνοια. Μπορεί να είναι πολύ δύσκολο να καταλάβει κανείς τη διαφορά μεταξύ της Νόσου Αλτσχάιμερ και της άνοιας με Λιούη σώματα και μερικά άτομα που έχουν τη Νόσο Αλτσχάιμερ παρουσιάζουν άνοια παρόμοια με αυτή που υπάρχει στην άνοια με  Λιούη σώματα.

Εκφυλισμός Προσθίου  Εγκεφαλικού Λοβού
Αυτός είναι ο όρος που έχει δοθεί σε μια κατηγορία ανοιών όταν υπάρχει εκφυλισμός σ' έναν ή και στους δύο μετωπιαίους ή πρόσθιους λοβούς τους εγκεφάλου.
Περιλαμβάνει την Άνοια Πρόσθιου Εγκεφαλικού Λοβού, Σταδιακή Αφασία Λόγου και Έκφρασης. Σημασιολογική Αφασία και τη Νόσο Πικς. Περίπου 50% των ατόμων με FTLD  έχουν οικογενειακό ιστορικό της ασθένειας. Τα άτομα που τη κληρονομούν συχνά έχουν μια παραλλαγή στο γονίδιο της πρωτείνης Τ στο χρωμόσωμα 17 που οδηγεί στη μη φυσιολογική παραγωγή της πρωτείνης Τ. Δεν υπάρχουν άλλοι γνωστοί παράγοντες κινδύνου.

Νόσος Χάντιγκτον

Η νόσος Χάντιγκτον  είναι κληρονομική, εκφυλιστική εγκεφαλική ασθένεια που επηρεάζει το μυαλό και το σώμα. Συνήθως εμφανίζεται στις ηλικίες μεταξύ 30 και 50 χρονών και χαρακτηρίζεται από διανοητική παρακμή και ακανόνιστες, ακούσιες κινήσεις των άκρων ή μυών του προσώπου. Μεταξύ των άλλων συμπτωμάτων περιλαμβάνονται αλλαγές στην προσωπικότητα, διαταραχές στη μνήμη, ψεύδισμα, διαταραχές στην κρίση και ψυχιατρικά προβλήματα. Δεν υπάρχει διαθέσιμη θεραπεία για να σταματήσει η εξέλιξη της ασθένειας, αλλά μπορούν να χρησιμοποιηθούν φάρμακα για τον έλεγχο των κινητικών διαταραχών και ψυχιατρικών συμπτωμάτων. Άνοια συμβαίνει στην πλειοψηφία των περιπτώσεων.

Άνοια που σχετίζεται με το αλκοόλ (Σύνδρομο Κορσάκωφ)

Το πάρα πολύ αλκοόλ, ειδικά αν σχετίζεται με ανεπαρκή διατροφή με θειαμίνη (Βιταμίνη Β1) μπορεί να οδηγήσει σε ανεπανόρθωτη εγκεφαλική βλάβη. Αν το άτομο σταματήσει να πίνει μπορεί να παρουσιάσει κάποια βελτίωση.
Αυτή η άνοια μπορεί να προληφθεί. Οι συστάσεις για την ασφαλή κατανάλωση αλκοόλ είναι ότι οι άντρες δεν πρέπει να πίνουν πάνω από 4 κανονικά ποτά την ημέρα και οι γυναίκες όχι πάνω από 2 κανονικά ποτά την ημέρα. Δεν έχουν αναφερθεί περιστατικά άνοιας που σχετίζεται με το αλκοόλ και το Σύνδρομο Κορσάκωφ σε άτομα που πίνουν τακτικά αυτά τα επίπεδα ποτού ή λιγότερο.
Τα πιο ευπαθή μέρη του εγκεφάλου είναι αυτά που χρησιμοποιούνται  για  τη  μνήμη  και  τον προγραμματισμό, οργάνωση και κρίση, κοινωνικότητα και ισορροπία. Η χορήγηση θειαμίνης φαίνεται ότι βοηθά στην πρόληψη και βελτίωση της πάθησης.

Νόσος Κρουτσφέλντ-Τζάκομπ

Η Νόσος Κρουτσφέλντ-Τζάκομπ είναι μια εξαιρετικά σπάνια, θανατηφόρα εγκεφαλική διαταραχή που προκαλείται από ένα στοιχείο πρωτείνης που λέγεται προϊός. Προσβάλει ένα άτομο στο εκατομμύριο ετησίως. Στα πρόωρα συμπτώματα περιλαμβάνονται φθίνουσα μνήμη και έλλειψη συντονισμού. Καθώς αυτή η ασθένεια εξελίσσεται, συνήθως πολύ ραγδαία, η διανοητική επιδείνωση γίνεται έκδηλη, εμφανίζονται ακούσιες σωματικές κινήσεις και το άτομο μπορεί να τυφλωθεί, να παρουσιάσει αδυναμία στα χέρια ή πόδια και τελικά να πέσει σε κώμα.

Είναι άνοια;

Υπάρχουν ορισμένες παθήσεις που εκδηλώνουν συμπτώματα που είναι παρόμοια με αυτά της άνοιας. Αντιμετωπίζοντας αυτές τις παθήσεις τα συμπτώματα θα εξαφανιστούν. Σ' αυτές τις παθήσεις περιλαμβάνονται μερικές ανεπάρκειες σε βιταμίνες και ορμόνες, αντιδράσεις από φάρμακα ή υπερβολική χορήγηση φαρμάκων, λοιμώξεις και εγκεφαλικοί όγκοι.
Είναι απαραίτητο να γίνει ιατρική διάγνωση στο αρχικό στάδιο όταν πρωτοεμφανίζονται τα συμπτώματα για να εξασφαλιστεί ότι γίνεται διάγνωση στο άτομο που έχει τη θεραπεύσιμη πάθηση και αντιμετωπίζεται με κατάλληλη θεραπευτική αγωγή. Εάν τα συμπτώματα έχουν προκληθεί από άνοια, μια έγκαιρη διάγνωση θα σημαίνει έγκαιρη πρόσβαση σε υπηρεσίες υποστήριξης, πληροφορίες και φάρμακα, αν διατίθενται.

Μπορεί κάποιος να κληρονομήσει την άνοια;

Αυτό θα εξαρτηθεί από την αιτία της άνοιας, οπότε είναι σημαντικό να υπάρξει μια έγκυρη ιατρική διάγνωση. Αν ανησυχείτε ότι υπάρχει κίνδυνος να κληρονομήσετε την άνοια, μιλήστε με το γιατρό σας. Οι περισσότερες περιπτώσεις άνοιας δεν κληρονομούνται.

Ποιες είναι οι πρόωρες ενδείξεις άνοιας;
Οι πρόωρες ενδείξεις άνοιας είναι πολύ ανεπαίσθητες και ασαφείς και αρχικά μπορεί να μην είναι έκδηλες. Ωστόσο, μερικά συνηθισμένα συμπτώματα είναι:
•Σταδιακή και συχνή απώλεια μνήμης
•Σύγχυση (απώλεια προσανατολισμού)
•Αλλαγή στην προσωπικότητα
•Απάθεια και απομόνωση
•Απώλεια της ικανότητας εκτέλεσης καθημερινών εργασιών

Τι μπορεί να γίνει για να βοηθηθείτε;

Προς το παρόν δεν υπάρχει πρόληψη ή γιατρειά για τις συνηθέστερες μορφές άνοιας. Όμως, έχει διαπιστωθεί ότι μερικά φάρμακα μειώνουν μερικά συμπτώματα.
Η υποστήριξη είναι ζωτική για τα άτομα με άνοια και η βοήθεια από την οικογένεια, φίλους και φροντιστές μπορεί να κάνει μια θετική διαφορά στη διαχειριστή της πάθησης.

psynet